گزينش و انتخاب اصحاب از سوى آن حضرت، امرى اعتبارى و قراردادى نيست تا سؤال شود كه آيا هم اكنون برگزيده شده اند يا بعداً برگزيده خواهند شد، بلكه اين مسئله، بر اساس آن چه از روايات اسلامى استفاده مى شود، به دو گونه است. به تعبير واضح تر، اصحاب امام زمان (علیه السلام) دو دسته اند:
دسته ى نخست، افرادى هستند كه قبل از ظهور ايشان، زندگى مى كرده اند و از دنيا رفته اند و هنگام ظهور حضرتش، به اذن الهى، زنده مى شوند و رجعت خواهند كرد. به عنوان نمونه، مى توان از سلمان فارسى و ابودجانه انصارى و مقداد و مالك اشتر نخعى نام برد.[1]
دسته ى دوم، افرادى هستند كه در زمان ظهور زندگى مى كنند و در كوران حوادث، آبديده مى شوند و امتحان خود را پس مى دهند و مراحل كمال را طى مى كنند و شايستگى لازم را براى يارى آن حضرت در خود ايجاد مى كنند. در روايات اسلامى، نام بعضى از افراد و سرزمين هايى كه اين افراد از آن جا به يارى امام زمان (علیه السلام) برخواهند خواست، ذكر شده است. از كشور ايران، نام شهرهايى مانند قم، خراسان، طالقان، شهر رى، در روايات ذكر شده است. نيز نقل شده است كه از شيراز، سه نفر به نام حفضل و يعقوب و على، و از اصفهان، چهار نفر به نام موسى و على و عبدالله و غلفان، به يارى حضرتش برمى خيزند.[2]
البته، ذكر نام افراد يا سرزمين هايى كه محلّ تولّد و زندگى برخى ياران آن حضرت است، مربوط به علم ازلى خداوند متعال است كه از لسان معصومان(عليهم السلام) بيان شده است. اين موضوع، منافاتى با اختيار و انتخاب آن افراد در كسب كمالات كه به سبب آن، شايستگى حضور در ركاب آن حضرت را پيدا مى كنند، ندارد. در حقيقت، اين نوع علم، مانند ساير موارد علم ازلى خداوند متعال در مورد همه ى حوادث و پيشامدها، از ازل تا ابد خواهد بود.
پی نوشتها:
[1]. نجم الدين طبسى، چشم اندازى از حكومت مهدى (علیه السلام) ، ص 101 ـ 127.
[2]. همان.
منبع: امام مهدى(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، رسول رضوى، انتشارات مركز مديريت حوزه علميه (1384).